Een kersthertje als kaaskoekje

Vorig jaar heb ik een keer kaaskoekjes gemaakt voor bij de borrel. Ik deed dat toen met een halve maan-vormpje. Deze kaaskoekjes waren erg goed van smaak. Dus voor herhaling vatbaar!
Het leek mij een leuk idee om een keer een kerstachtig kaaskoekje te maken. In een bakwinkel vond ik een uitsteekvormpje van een hert.
Aan de hand van het recept van de kaaskoekjes, ben ik aan de gang gegaan.

Dit deeg heeft een half uur in de koelkast gelegen en is met een deegroller tot een plak van een halve centimeter gerold

Met het steekvormpje worden de hertjes uitgestoken.  Zorg dat je helemaal doorsteekt, anders blijft het hertje aan het andere deeg plakken.

Van de restanten deeg, maak ik weer een bol die ik 10 minuutjes in de koelkast leg. Dit maakt het gemakkelijker om het deeg te verwerken, omdat het dan niet plakt.

Vervolgens bestrijk ik de hertjes met geklutst ei en doe er nog wat geraspte parmesaanse kaas en geroosterde sesamzaadjes op.

Dit gaat de oven in. De hertjes rijzen en wat en krijgen een bruine gloed. Dit ziet er erg leuk uit.

Ik laat ze op een rooster afkoelen.

Deze hertjes zijn leuk om bij een kerstborrel te presenteren. Ik gebruik ze eerste kerstdag als begeleider bij een pompoensoep.
Bewaren kun je ze het beste in een blik. Dan blijven ze bros.


Recept voor kerstkaashertjes, ongeveer 70. 

Ingrediënten
- 200 gram bloem
- 200 gram boter
- 200 gram geraspte oude kaas
- 2 theelepels peper
- 4 eetlepels water
- beetje zout
- 1 geklutst ei
- 6 eetlepels maanzaad en /of sesamzaad
- naar wens: geraspte Parmezaanse kaas

Werkwijze
- kneed bloem, boter, kaas, peper, water en zout goed door elkaar. Dit kan met de hand of met de keukenmachine. Er ontstaat een plakkerig deeg. Maak er een bol van
- laat dit een half uur in de koelkast, gewikkeld in plasticfolie, liggen
- verwarm ondertussen de oven voor op 180 graden
- doe de zaadjes in een diep bord
- bestrooi het aanrecht met wat bloem en rol het deeg uit tot een plak van een halve centimeter dik
- druk met het koekvormpje figuurtjes uit het deeg. Maak van het deeg dat over is, weer een plak en haal hier ook weer figuurtjes uit
- wentel deze figuurtjes door de zaadjes
- eventueel kan er nog geraspte Parmezaanse kaas op worden gestrooid
- bestrijk de figuurtjes met het losgeklopt ei
- leg ze op een bakplaat bekleed met bakpapier
- laat ze gedurende 15 minuten bakken in de oven
Let op: laat ze niet te donker worden, dan smaken ze bitter!

Vegetarische sauzijcenbroodjes of gehaktbroodjes

Vorig jaar maakte ik de saucijzenbroodjes van de moeder van Yvette van Boven. Zie hiervoor de volgende blog: worstenbroodjes.

Ik vind het trouwens meer gehaktbroodjes. Ze zijn, in ieder geval, erg lekker. Dit jaar maakte ik ze ook weer voor in de kerstvakantie. Gemakkelijk om klaar te hebben liggen. Zo aten wij de broodjes gisteren met een salade, terwijl we op Netflix naar ‘ the crown’ keken. Heerlijk, niks hoeft......

Ik ben er vorig jaar niet aan toegekomen om een vegetarische variant uit te proberen. Dat is dit jaar wel gelukt.  Ik vind deze nog lekkerder, dan de vleesvariant. Maar dit is persoonlijk. 

In plaats van vleesgehakt, gebruikte ik vegetarisch gehakt. Dit is overal verkrijgbaar. Ik kocht het in een supermarkt in Duitsland.

In deze broodjes zitten verrassende kruiden zoals kaneel en speculaaskruiden. 

Als bladerdeeg gebruikte ik deze keer rollen bladerdeeg.

Ik legde 2 rollen gehakt op het bladerdeeg en sneed de bladerdeegrollen doormidden. Vervolgens rolde ik het bladerdeeg dicht en drukte dit dicht

Hierna sneed ik de rollen in stukken en besmeerde deze stukken met losgeklopt ei. Hierop strooide ik geroosterd sesamzaad.

Vervolgens gingen de broodjes in de oven.

En liet ik ze afkoelen op een rooster. Klaar!

Recept voor een flinke schaal vegetarische gehaktbroodjes

Ingrediënten

Vulling:

- 600 gram vegetarisch gehakt

- 1 ei

- 2 eetlepels ketchup

- 50 ml ketjap

- 1 theelepel worcestershiresaus

- 1 theelepel kaneel

- 2 theelepels speculaaskruiden

- flinke snuf nootmuskaat

- 2 eetlepels (scherpe) mosterd

- paneermeel

- 2 eetlepels geroosterde sesamzaadjes (deze kun je zelf maken, door de sesamzaadjes in een droge koekenpan te roosteren. Blijf er bij staan, ze zijn zo verbrand!)

- scheutje tabasco

- zout

Eromheen:

- 2 rollen bladerdeeg (ik gebruikte de goedkope variant, je kunt echter ook voor de roombotervariant kiezen)

- 1 geklust ei

Werkwijze

- verwarm de oven voor op 200 graden

- vet een bakplaat in en leg er bakpapier op

- kneed alle ingrediënten door elkaar. Voeg paneermeel toe tot de vulling een mooi geheel is (ongeveer een handvol)

- Rol het bladerdeeg uit.  (Zorg ervoor dat dit net uit de koelkast is en koud is. Is dit niet het geval, wordt het plakkerig en kun je er niet meer goed mee werken)

- maak 2 rollen gehakt per keer en leg dit op het bladerdeeg. Zie de foto. Snijd het bladerdeeg dwars door. Rol het bladerdeeg om het gehakt heen. Druk het bladerdeeg bij de randen goed aan. Maak vervolgens de volgende portie

- Snijd de rollen in mooie stukken. Strijk deze in met het losgeklopte ei en strooi er de geroosterde sesamzaadjes overheen

- Bak de gehaktbroodjes gedurende 20 minuten in de voorverwarmde oven op 200 graden

- Laat ze afkoelen op een rooster

Lekker met chilisaus!

Kookboekenkast: eindelijk weer overzicht!

Als kookliefhebber, heb ik - in de loop der jaren - steeds meer kookboeken verzameld.  En dan verlies je het overzicht...... Ze lagen naast mijn bed, naast de bank, in de krantenbak, voor een deel in een boekenkast, in stapels in de keuken, in een hal opgestapeld richting zolder...........Niet handig. Als ik een bepaald boek of recept zocht, kon ik het soms gewoon niet vinden.

Een deel van de boeken bij elkaar verzameld om ze te sorteren

Dus er moest een kookboekenkast in de keuken komen.  Eerst heb ik het met een kleiner kastje geprobeerd:

Maar deze bleek echt te klein.
Uiteindelijk heb ik er een simpele Billykast van Ikea neergezet. Dat bleek nog niet genoeg (wat kan een mens veel verzamelen......). Maar met een halve kast erbij, heb ik alles kunnen plaatsen.

Ik heb geprobeerd de boeken te rangschikken. Dat is aardig gelukt: boeken  van auteurs waar ik veel van heb, heb ik bij elkaar gezet: Yvette van Boven, Ottolengli, Nigella Lawson, Jamie Olivier, Ria Loohuizen, Mari Maris. 

En veel op thema gerangschikt: asperges, fermenteren en conserveren, Italië, Frankrijk, Midden-Oosten, bakken. En series bij elkaar gezet. Ik ben blij! 

En nu geen kookboeken meer bijkopen........😀

Tijd voor een winterconfituur

In mijn diepvries liggen nog wat zakjes met vruchten, waarmee ik een winterconfituur wil maken. Aangezien de winter zo ongeveer al komt, is het de hoogste tijd om er mee te beginnen. Vanochtend lag de rijp al op het gras en van de week moest ik al een keer mijn auto krabben.

Kransje op tuintafel, vanochtend bedekt met rijp. Prachtig gezicht.

Voor deze winterconfituur gebruik ik diverse bessen:vlierbessen, cassisbessen, blauwe bessen en cranberries. De cranberries laat ik in sinaasappel wellen. Ik voeg er diverse kruiden aan toe: steranijs en kaneelstokjes. En natuurlijk een scheut port.

De bessen op een bordje.

Ik laat de bessen wat ontdooien. Ze kunnen echter ook in bevroren toestand langzaam aan de kook worden gebracht. Net hoe het uitkomt.

Een klein beetje vlierbessen.

Dit kleine beetje vlierbessen (nog geen 2 ons) heeft mij de nodige ergernis bezorgd. Na het plukken van dit partijtje, liep ik naar de auto. Tijdens het lopen zag ik al dat er een politiewagen bij mijn auto stond. Erin zaten maar liefst 3 politieagenten. En ja hoor, bij mijn auto aangekomen, riep een agent vanuit de auto of ik even wilde komen. Ik kreeg vervolgens een hele preek over wildplukken en dat dat niet mocht. Dat liet ik natuurlijk niet over me heen gaan: de drie kregen vervolgens een preek van mij over het feit dat wildplukkers juist heel bewust met de natuur omgaan.  Ik dacht nog: ‘ dadelijk nemen ze de vlierbessen in beslag!’ Maar de agent eindigde met; ‘doe er u voordeel mee’. Een raadselachtige opmerking, maar voor mij was het plezier van dit partijtje vlierbessen, toch een beetje vergald. Ik heb over dit soort discussies met agenten, al het nodige gelezen in de boeken van de bekende wildplukster Ria Loohuizen. Zij wordt er regelmatig mee geconfronteerd. Via instagram, heb ik Yvette van Boven verteld van deze confrontatie over het plukken van vlierbessen. Zij schoot in de lach, volgens haar is de vlier een onkruid.
Nou ja, wij moeten ons door dit soort ontmoetingen niet laten ontmoedigen!

Wat cassisbessen uit eigen tuin.

Blauwe bessen.

Als alle bessen in de pan zitten, verhit ik ze langzaam. Vervolgens ga ik er met een pureestamper doorheen, om de nodige bessen kapot te stampen. Doe je dit niet, krijg je een grove confituur. Dit is, naar eigen smaak.

Vervolgens voeg ik de geleisuiker toe en laat het geheel 3 minuten pruttelen. In katoenen stofje, afgesloten door een elastiekje,laat ik de steranijs en het kaneelstokje meekoken. Als je deze kruiden zo in de bessen gooit, is het de vraag of je ze terugvindt.

Nadat de bessenmassa en de geleisuiker 3 minuten heeft geprutteld, verwijder ik het katoenen zakje.
Als laatste voeg ik een scheut port toe.

Vervolgens wordt de bessenconfituur in de schone potjes geschept. Let op dat de randen van de potjes schoon zijn, als je de schone deksels op de potjes schroeft. Goed dicht schroeven.

Recept voor 8 potjes winterconfituur 

Ingrediënten
- 1350gram bessen (vlierbessen, blauwe bessen, cassisbessen)
- 150 gram gedroogde cranberries
- 2  geperste sinaasappels
- 500 gram geleisuiker 1 : 3 of 750 gram geleisuiker 1 : 2
- 1 steranijs
- 1 kaneelstokje
- scheut port (naar wens)

Werkwijze
- doe de cranberries met het sap van de 2 sinaasappels in een pannetje, breng dit aan de kook en laat het 10 minuten zachtjes pruttelen
- Doe alle bessen en de cranberries plus het vocht in een pan
- doe de steranijs en het kaneelstokje in een katoenen lapje, sluit dit af met een elastiekje en doe dit in de pan
- voeg de geleisuiker toe
- breng de massa, onder voortdurend roeren, aan de kook
- laat deze massa zachtjes koken, zoals op de verpakking van de geleisuiker beschreven staat. In mijn geval 3 minuten
- haal hierna het kruidenzakje uit de pan en voeg, naar wens, een scheut port toe
- schep de hete confituur in schone potjes, zet deze even op de kop.

En zo heb je een kruidige en bessige confituur met een vleugje port!

Een eitje in een potje: kloostereten

Het kloosterleven vind ik altijd interessant. Toen ik hoorde dat er een serie was over kloostereten, was ik natuurlijk benieuwd. 

De serie heet ‘ la cuisine des monasteres’ en is Franstalig. Het eerste deel wat ik zag, vond ik heel boeiend. Soeur Marie-France gaf, vanuit de kloosterkeuken, kookles.

En, na hem 3 keer bekeken te hebben, begreep ik wat er allemaal verteld werd.

 Ooit, toen ik van de middelbare school kwam, kon ik behoorlijk Frans. Dit was er na 6 jaar wel ingepeperd. Alhoewel, als ik denk aan de Franse leraar die ik na de brugklas 5 jaar heb gehad, ben ik wel verbaasd dat ik dat niveau heb gehaald. Van deze leraar was bekend dat hij vaak in de kroeg vertoefde. En dat was, tijdens zijn lessen, te merken.....Van mijn laatste jaren bij hem, herinner ik me alleen maar, dat hij voortdurend liedjes van Jacques Brielles draaide op een bandrecorder. Deze moesten wij dan vervolgens vertalen......Maar ik herinner me ook, dat we tijdens het mondeling eindexamen een gesprek in het Frans moesten voeren over  gelezen Franse boeken. Dit ging heel goed. Dus, ik denk dat mijn geheugen vol zit met de meest opvallende gebeurtenissen en we ondertussen toch wel de Franse taal leerden.......
Onlangs werd ik nog geconfronteerd met deze Franse leraar tijdens een lezing.  Als voorbeeld van wildgroei in de klas en het als leraar totaal je eigen gang kunnen gaan, noemde de spreker een lessituatie met een Franse leraar. Deze zat altijd in de kroeg, de lessen leden daar zwaar onder. Toen ging er bij mij meteen een lichtje branden. In de pauze bleek dat wij op dezelfde middelbare school hebben gezeten en het inderdaad om dezelfde leraar ging. Wat is de wereld toch klein!

Naast een kijkje in de keuken, geeft deze serie ook een kijkje in het leven van de kloosterlingen. Er zijn meerdere delen, vanuit verschillende kloosters. Als je hierin geïnteresseerd bent, is deze serie de moeite waard!

Pompes de terre a la Bretonne et oeufs cocotte

(Bretonse aardappeltjes en een eitje in een potje) 

De Bretonse aardappeltjes zijn eenvoudig te maken. Gestart wordt met het fruiten van de gesneden uien, waarbij het belangrijk is om deze even lekker te laten bakken, totdat de partjes zacht zijn en gekarameliseerd. Dat duurt een minuut of 15. Dus dat is wel even, maar ik vind dit heel belangrijk voor de smaak. Je zet meteen een goede basis neer.

Vervolgens worden de, in stukken gesneden, aardappelen toegevoegd.

Dit wordt even gebakken. Vervolgens wordt het meel toegevoegd. Ook dit wordt even meegebakken, zodat het meel gaart. Bedoeling hiervan is dat de saus uiteindelijk bindt.

Dan wordt water toegevoegd, zodat de aardappeltjes bijna onderstaan.

En dit wordt, gedurende 10 minuten, zachtjes gekookt. Ik voeg dan voor de smaak nog wat tuinkruiden uit een potje toe. 

Voor het eitje in een potje, gebruik ik de minipannetjes van Le Creuset.

Dit zijn prachtige pannetjes, maar wel prijzig. Er zijn ook de nodige goedkopere varianten op de markt. Daar zal het ook goed mee gaan.

Ik vul de pannetjes met een kruidenkaas.  Soeur Marie-France gebruikt crème fraiche, maar dat vind ik te machtig en te eenzijdig van smaak.

Vervolgens bak ik de kastanjechampignons. En in dit geval deed ik er op het eind wat zeekraal bij.

Ik laat de kastanjechampignons bakken tot het vocht weg is en de champignons bijna aanbakken. Dat vind ik het lekkerst.

Dit gaat bovenop de kruidenkaas.

En dan volgt het spannendste gedeelte: het breken van het eitje, waarbij de dooier heel blijft en alles keurig in het pannetje glijdt.

Ik maak me daar altijd een beetje druk om. Maar mijn oudste zoon, die er deze keer bij stond deed dit zonder blikken of blozen. En dan schaaf ik er nog wat nootmuskaat over.

De pannetjes moeten in een bakblik staan. In dit blik wordt ongeveer 3 cm kokend water toegevoegd. Daarna kunnen de pannetjes de oven in!

Hierbij is het belangrijk het proces goed in de gaten te houden. Het eiwit moet stollen en het eigeel moet zacht blijven. Als je dit voor de eerste keer doet, is dit echt even uitproberen door er bij te blijven en te kijken naar het stollingsproces. Maar dan kan er eigenlijk ook niets meer mis gaan!

Toen wij dit de eerste keer aten, was het even zoeken hoe wij dit moesten eten. Het lekkerst is het als je de aardappeltjes in het pannetje doopt. Ook een paar stukjes brood erbij, doen het goed. 

De aardappeltjes hebben we ook in een Creusetpotje geserveerd. Het lukt dan niet om deze pannetjes op een gewoon bord te zetten. Wij presenteren ze op een onderbord, dat gaat goed.

Recept pommes de terre al al bretonne (Bretonse aardappeltjes)

Ingrediënten voor ongeveer 6 personen

- 8 a 10 (vastkokende) aardappelen in stukken

- 2 gesneden uien

- een flinke eetlepel boter en een scheut bakolie

- zout en peper en nootmuskaat naar smaak

- een lepel meel

- water

- gedroogde tuinkruiden, naar smaak

Werkwijze

- smelt de boter en doe er een scheut olie bij

- bak de uien totdat ze zacht en gekarameliseerd zijn, gedurende ongeveer 1 kwartier

- voeg de stukken aardappel toe. Bak deze een paar minuten mee

- voeg het meel toe en vermeng dit goed. Laat het even meebakken

- voeg water toe tot de aardappels net niet onder water staan en zout en peper, naar smaak

- breng dit aan de kook en laat het ongeveer 10 minuten pruttelen. 

- Het water is dan gebonden door het meel en er is een saus ontstaan waar de stukken aardappel in liggen

- voeg wat gedroogde tuinkruiden toe

Recept oeufs cocotte ( eitje in een potje) 

Ingrediënten voor 6 personen

- 6 eieren

- 600 gram zacht kruidenkaas

- 500 gram kastanjechampignons of gewone champignons

- snufje nootmuskaat

Werkwijze

- verwarm de oven voor op 190 graden

- smeer de pannetjes in met wat olie of boter

- verdeel de kruidenkaas over de potjes

- bak de champignons (eventueel, ongeveer 1 minuut, wat zeewier laten meebakken)

- verdeel de gebakken champignons over de pannetjes

- breek elk eitje en laat dit in de potjes glijden

- doe er een snufje nootmuskaat op

- zet de potjes in een bakblik en giet hier ongeveer 3 cm aan kokend water in

- zet het bakblik met de potjes in de oven

- laat de potjes in de oven tot het eiwit gestold is het het eigeel nog zacht is. Bij mij duurde dat ongeveer 15 minuten. Houd dit goed in de gaten!

Dit ziet er feestelijk uit. Mijn ervaring is dat gasten dit altijd erg verrassend vinden! 

Kikkererwten: wecken en hummus

Waar hummus zijn oorsprong vindt, is mij niet duidelijk. Hier wordt niet eenduidig over gedacht. In ieder geval, is het een smeersel uit het Midden-Oosten. 

Leuke anekdote is dat de vriendin mijn zoon, toen ze in Marokko studeerde en in een winkel om hummus vroeg, een zak gedroogde kikkerwten kreeg!

Hummus wordt meestal geserveerd met platte witte broden. In het Arabisch heet dit khubz, dat betekent brood. Ik vind het zelf het lekkerst met het Turkse lavash. Maar vandaag had ik alleen afbakstokbrood in huis. Dat is ook heel goed te gebruiken met hummus.
Hummus is het lekkerst, vind ik, als ze zalvig van structuur is. Om dit effect te krijgen, is het gebruik van een krachtige keukenmachine nodig. Voor degenen die geen beschikking hebben over een keukenmachine: er kan ook een grote vijzel gebruikt worden. Met een staafmixer is het haast niet te doen, is mijn ervaring. De kikkererwten klonteren dan om de kop van de staafmixer vast.
Basisbestanddeel van hummus zijn de kikkererwten. Het lekkerst is het, als je de kikkererwten een nacht laat weken in water, ze vervolgens goed wast met schoon water en dan 50 minuten in water kookt. Ik lees weleens over de toevoeging van bakpoeder, dat heb ik echter niet gedaan.
Heb je hier de tijd niet voor of geen zin in, kun je ook gewoon een potje kikkererwten kopen dat al geweekt en gekookt is.

Wecken van kikkererwten

Ikzelf heb enige tijd geleden kikkererwten geweckt. Dit deed ik als volgt:
- de kikkererwten worden een nacht geweekt
- vervolgens schoongespoeld en met schoon water 50 minuten gekookt
- en dan gaan ze in een weckpot, waarbij de weckpot niet helemaal volgedaan wordt met kikkererwten maar wel met het kookwater. Dit moet zo, omdat de kikkererwten tijdens het wecken nog vocht opnemen.
- De potjes met kikkererwten worden gedurende 120 minuten op 100 graden geweckt.

droge kikkererwten

kikkererwten weken een nacht in water

En dat levert een aantal mooie potjes kikkererwten op, klaar voor gebruik!

Het maken van hummus

De geweekte kikkererwten gaan in de keukenmachine, in mijn geval de Magimix. Dit apparaat heb ik al 20 jaar en nog steeds is hij onverwoestbaar, zij het dat het plastic wel wat makkelijker breekbaar is.

Hieraan worden  de volgende ingrediënten toegevoegd:

Dit alles wordt vermengd in de Magimix. Af en toe voeg ik er nog wat olie aan toe, zodat de hummus smeuïg wordt.

Dan haal ik de helft van de hummus eruit. En aan de andere helft voeg ik koriander en peterselie toe. 

En zo ontstaan 2 mooie soorten hummus: een naturel en een peterselie-korianderhummus. Heerlijk!

Recept voor een flinke portie hummus

 Ingrediënten

- 800 gram gewelde en gekookte kikkererwten of kant en klare kikkererwten 

- 4 eetlepels tahin (sesampasta)

- 4 teentjes schoongemaakte knoflook

- sap van 2 limoenen of citroengeel

- 8 eetlepels goede olijfolie

- peper en zout

- 2 theelepels harissakruiden

Werkwijze

- vermeng alle ingrediënten door elkaar in de keukenmachine of stamp ze fijn in een grote vijzel (dit zal dan met kleinere porties moeten gebeuren)

- voeg nog extra olie toe als de hummus niet smeuïg genoeg is. 

Peterselie-korianderhummus

Meng een halve bos peterselie en een halve bos koriander door de helft van de naturelle humus.

Zondagmiddaglunch